zaterdag 29 september 2012

'Dit hadden we iets anders ingeschat'

De ondervraging van kroongetuige Peter La Serpe is eerder dan verwacht donderdag jl. reeds beëindigd. Rond 15:30 besloot de rechtbank dat er voldoende vragen waren gesteld over het incident rond de gevonden stukken op de USB-sticks en laptop. 's Morgens werd La Serpe nog ondervraagd door de officieren van justitie, waarna de verdediging, met name Mrs. Meijering en Janssen, nog wat vragen kon stellen. De rechters leidden deze vragensessie in goede banen en stelden tussendoor zelf enkele aanvullende vragen.
 

Het lijkt er op dit moment vooralsnog op dat de uitleg die La Serpe geeft aan de inhoud van de naar eigen zeggen tactisch bedoelde en met opzet naar TGB-officier Mr. Marjolein Verwiel gelekte stukken wordt geslikt door het openbaar ministerie en de rechters. Op momenten kreeg ik zelfs de indruk dat de leden van het OM het allemaal wel best vonden dat La Serpe ver na de pleidooien nog even de gelegenheid kreeg om voor de rechtbank te benadrukken dat hij vooral wel erg betrouwbaar zou zijn in het afleggen van verklaringen op papier en ter zitting.

In geval van verdediging van de verdachten is dit een heel ander verhaal natuurlijk, aangezien de advocaten al vanaf dag 1 van mening zijn dat La Serpe leugenachtige verklaringen heeft afgelegd in Passage. Nu deze stukken boven water zijn gekomen en die aan blijken te sluiten bij hetgeen de verdediging  jarenlang heeft betoogd, is het niet meer dan logisch dat er maandag vanuit verdedigings-technisch oogpunt de advocaten er min of meer verheugd op reageerden en aanvankelijk de indruk hadden dat met deze stukken de waarheid eindelijk boven tafel zou gaan komen.

Het OM heeft zich naar eigen zeggen genoodzaakt gezien de verschillende stukken in het proces in te brengen, zodat men later niet beticht zou kunnen worden van het achterhouden van informatie, zegt men. Opvallend hierbij is wel het tijstip waarmee men met deze stukken voor de dag is gekomen, aangezien ze reeds op 10 april in beslag schijnen te zijn genomen, aldus een proces-verbaal van Mr. Marjolein Verwiel. Er is daarna een heel traject opgestart omdat La Serpe in beklag is gegaan via de beklagcommissie en het uiteindelijk in een civiele procedure bij de arbiter op z'n bordje is gelegd die besliste dat de genoemde laptop en USB-sticks dienden te worden teruggegeven aan Peter La Serpe.

De arbiter besliste dat het geheimhoudersinformatie betrof. De directeur van de inrichting waar La Serpe verbleef tijdens zijn detentie had de laptop en USB-sticks zolang in bewaring. Na de beslissing zou er echter niet conform de uitspraak van de arbiter zijn gehandeld en zijn de spullen niet geretourneerd aan La Serpe. De directeur zou door DJI zijn gedwongen in beroep te gaan tegen die uitspraak, aldus La Serpe. Dit beroep viel in het voordeel uit van La Serpe. Maar ja, nu men maandag met deze stukken in de rechtbank is verschenen, blijkt wel dat men ondanks de uitspraak toch in de laptop en op de USB-sticks heeft gezocht naar bepaalde documenten.

Of dit allemaal rechtmatig is, daar zal de rechtbank later nog wel een beslissing over moeten nemen. Maar het lijkt natuurlijk vreemd dat men bij het (TGB-)OM materiaal in beslag neemt zonder op dat moment kennis te hebben van de inhoud. La Serpe beweert dan wel dat hij met opzet en tactisch bedoeld tijdens een telefoontje dat getapt werd, heeft laten vallen dat ie voornemens was opnames via een USB-stick te overhandigen aan derden, maar dat wil niet zeggen dat men dan meteen wist waar men moest zoeken, tenminste op de laptop.

Je zou zeggen dat het dan bijna niet anders kan dat men wel heeft zitten bladeren in de 200 Gigabyte aan documenten. Waaronder dus veel geheimhoudersstukken van La Serpe. Ook als verdachte heeft La Serpe rechten en als blijkt dat deze geschonden zijn, zou dat eventueel gevolgen kunnen hebben voor zijn uitspraak. Dat hij bekennende verdachte is zal in dit opzicht niet zoveel uitmaken, lijkt mij.

Bij repliek zal het OM waarschijnlijk zelf een oordeel geven over de stukken. Het is nog onduidelijk of men de uitleg van La Serpe met betrekking tot de de stukken op laptop gelooft. En de advocaat van La Serpe zal ongetwijfeld bij dupliek nog betogen dat het verontachtzamen van een bepaalde uitspraak en het desondanks inzien van geheimhoudersstukken consequenties dient te hebben. Je voelt hem bijna al aankomen. Gaat Mr. Jan Peter van Schaik voor niet-ontvankelijkheid van het OM? Het OM zal ongetwijfeld betogen dat het TGB-OM iets anders is dan het zaaks-OM en dat men, ondanks het één en ondeelbare karakter van het OM, geen inzage heeft in elkaars werkzaamheden. Iets wat de kroongetuige absoluut niet gelooft. Volgens La Serpe is het allemaal één pot nat. En we hebben al vaker gezien dat men vindt dat onder de noemer veiligheid heel veel geoorloofd is.

De verdediging gelooft sowieso geen snars van de uitleg die de kroongetuige geeft aan het bestaan van deze stukken. Mrs. Nico Meijering en Sander Janssen stelden daar 's middags een reeks kritische vragen over aan La Serpe. Dit was na een tweede en laatste vragenronde door het OM in de ochtend. Voor men daaraan begon, had voorzitter Mr. Lauwaars eerst een vraag.

Mr. Frits Lauwaars vroeg of bijlage II, het manuscript 'De Droomgetuige', gezien de criteria die de rechtbank eerder had neergelegd in de beslissing van 13 december wel bij de stukken die maandag zijn toegevoegd hoorde? En wat voor bedoeling het OM daar dan eigenlijk wel mee had, aangezien dat manuscript aardig overeenkomt met de afgelegde verklaringen van La Serpe in het proces? Wel schijnt het te zijn aangevuld met persoonlijke gevoelens en een hoop frustraties van La Serpe die hij heeft opgelopen tijdens de afgelopen jaren, aldus La Serpe zelf.

Mr. Betty Wind zei dat het manuscript erbij is gedaan om het beeld dat zou ontstaan na het lezen van alle stukken (hier nog eens op een rijtje) enigszins te nuanceren. Anders zou de indruk kunnen onstaan dat alles wat La Serpe heeft geschreven gedurende zijn detentie anders luidt dan wat hij ter zitting heeft verklaard en dit stuk juist in lijn is met zijn verklaringen als getuige vanaf de CIE-kluisverklaringen en zijn verklaringen tot aan de laatste zittingsdag. De andere documenten zouden juist erg belastend kunnen zijn voor La Serpe en zouden er voor kunnen zorgen dat zijn geloofwaardigheid als getuige behoorlijk in het gedrang komt. Daarom vond het OM het noodzakelijk, ook in het belang van La Serpe, om ook te kunnen laten zien dat het document waarin hij zegt niet bij de liquidatie van Kees Houtman betrokken te zijn niet het enige is wat La Serpe erover heeft geschreven. Dus dat er ook een document is dat in lijn is met zijn verklaringen.

Mr. Lauwaars gaf er een mooie samenvatting van wat Mr. Wind zei: Als ik het goed begrijp heeft u het stuk gevoegd vanwege het dempend effect van bijlage II op de effecten van bijlage I overgelegd?
Mr. Wind: Dempend effect zijn u woorden, ik zou liever de woorden willen gebruiken die we maandag gebruikten: een nuancerender effect en een breder en beter beeld.
Mr. Lauwaars: Nou ja 'dempend', u zegt: 'We vonden dat we dat in samenhang moesten geven omdat het anders een verkeerd beeld zou geven?' Dat is eigenlijk in het kort.
Mr. Wind: Volledig correct.
Mr. Lauwaars: Zonder er een waardeoordeel te geven door 'dempend' te nemen, he he. Ik vond het wel zo'n mooi woord, haha.
Mr. Wind: Ja, ik vind het ook prachtig, maar uit het woord zou ook kunnen worden afgeleid dat we als enig doel zouden kunnen hebben gehad om die andere stukken wat minder ernstig te maken. Dat is niet de bedoeling.
Mr. Lauwaars: Ok, dus het gaat om de samenhang, een beter beeld.


Vervolgens kregen de officieren van justitie nog gelegenheid enkele vragen aan La Serpe te stellen. De antwoorden kwamen in grote lijnen overeen met hetgeen hij maandag reeds verklaarde. Meteen daarna was het de beurt aan Mr. Nico Meijering de kroongetuige kritisch te ondervragen.

Dat La Serpe en Meijering elkaar niet zo liggen is wel duidelijk geworden gedurende het Passageproces en werd tijdens deze vragensessie weer even extra onderstreept. Om het minste of geringste moest de rechter er weer aan te pas komen om de twee uit elkaar te houden. Wat dat betreft krijg je als toeschouwer de indruk dat La Serpe feilloos aan weet te voelen van welke persoon hij veel, zo niet het meeste te duchten heeft als het gaat om het boven tafel krijgen van ongerijmdheden in zijn verklaringen. Hij is ook degene die zich vaak aangevallen voelt, ook niet geheel onlogisch natuurlijk, terwijl Meijering vaak de rustheid zelfe blijft.

Hier volgen enkele losse delen uit het verhoor door Mrs. Meijering, Janssen en Lauwaars. Ik spring straks in op het moment dat Meijering vragen stelt over een van de stukken die volgens La Serpe leugenachtige verklaringen zouden zijn, wat Meijering overigens niet gelooft. Het verhaal over het met opzet laten vinden van deze stukken wil er bij de verdediging niet in.

Het blijft natuurlijk ook een vreemd verhaal, dat spelen met de waarheid. Een kroongetuige hoeft / moet maar 1 ding doen en dat is naar waarheid verklaren en niet dingen gaan zitten inkleuren, zwaarder aanzetten of anders formuleren. Waar is het begin en waar is het einde? Dat is niet gelogen, dit weer wel, dat andere weer niet. Oh nee, wacht eens, dat was niet gelogen maar alleen kunstig geformuleerd en/of wat zwaarder aangezet om mijn dingetjes te bereiken.... Als ik rechter zou zijn, zou ik de draad denk al lang kwijt zijn.

Dat mengen van de waarheid met leugens of andersom doet de waarheidsvinding in elk geval geen goed. Doet me trouwens denken aan het verhoor ter zitting van getuige Rob de Wit (r.i.p) in maart 2011, onder meer over een theorie van La Serpe m.b.t. deze "strategie" die hij wel vaker zou toepassen, aldus De Wit. 
(Lees de twee na laatste alinea.)

Het verhoor (samenvattingen):
Mr. Nico Meijering: Ik citeer de volgende alinea: 'Eerst dacht ik dat alleen Karel en Henk en mogelijk Mr. Boonstra op de hoogte waren van het broodje aap gehalte van die Holleeder-verklaring. Later echter toen ik al kroongetuige was, is in een gesprek tussen Sander de Haas en mijn toenmalige advocaat Speijdel iets in het gesprek voorgevallen waardoor Mr. Speijdel begreep dat mijn achtergehouden verklaring over Willem Holleeder een broodje aap was'. Dit is ook allemaal gelogen, toch?
La Serpe: Dat klopt.
Mr. Meijering: Dat klopt dat het gelogen is hè?
La Serpe: Dat klopt dat het gelogen is, ja.
Mr. Meijering: Hier in de volgende alinea haalt u Sander erbij, niet deze Sander Janssen, kennelijk doelend op Sander de Haas, dat die dus ook op de hoogte moest zijn dat de verklaring vals was. Heeft u zich gerealiseerd dat u meneer De Haas in de problemen kon brengen?
La Serpe: Die vraag heb ik al beantwoord, ik heb gezegd dat ik ze allemaal opoffer als het om de veiligheid van mijn familie en mezelf gaat. Als u dit nog een keer of vijf gaat vragen, is dat mijn antwoord.

(....)

Mr. Meijering: Ja, even iets verderop: 'Alleen door openheid te geven, kan ik daar iets in forceren. Dat heeft als gevolg dat ik mijn civiele positie kwijtraak en alle CIEers en OMers tegen mij krijg die mij kapot zullen maken en mijn veiligheid schennen door gegevens over mij aan de media te verspreiden'. Ik heb twee vragen aan u. Is er ooit wel eens door een officier of iemand van TGB of... nou rechercheur, mensen van de overheid gezegd dat ze u kapot zullen maken als u een richting in slaat die zij niet willen?
La Serpe: Ik heb daarover een document in de rechtbank ingeleverd waar dat in staat, dus dat is allemaal erkend.
Mr. Meijering: Maar heeft iemand ooit het woord 'kapot' gebruikt?
La Serpe: Eh, niet aan mij, maar dat staat in dat document.
Mr. Meijering (ongeduldig): Ja maar zegt u nou nog even!
La Serpe (geïrriteerd): Ja, dat klopt, dat staat in dat document!
Mr. Meijering: En wie heeft dat gezegd?
La Serpe: Sander de Haas heeft dat tegen mijn advocaat gezegd. En sterker, ik heb het in de rechtbank ook verteld.
Mr. Meijering: En hij heeft het woord 'kapot' gebruikt hè?
La Serpe: Dat ik kapot gemaakt zou worden door het OM. Ja.
Mr. Meijering: Ok, hij heeft het woord gebruikt. Duidelijk.
La Serpe: Maar dat staat volgens mij ook in het document wat ik hier bij de rechtbank ingediend heb, dus... Dat past hier goed in.
Mr. Meijering: Ja, dat past hier goed in.

(....)

Mr. Meijering: Is er nou sprake geweest van één van de verhoorders of een rechercheur die heel... ja, die sterk twijfelde over uw verklaring en over uw betrokkenheid. Waar of niet waar?
La Serpe: Ik zei al... Zoals u dat zegt is het niet waar. Want hij maakte nog een opmerking, ik weet niet meer wat hij zei, maar hij maakte een opmerking, waar ik in ieder geval...uh....die ik..uh..uh..uh..terug heb gebracht in dit verhaal.

Mr. Meijering: En dat was Henk?
La Serpe: Nee, dat was die vreemde rechercheur voor mij. Die maakte een opmerking en Henk die zei uh... dat we doorgingen met het verhoor. Of die uh... ja, hij zei niet we gaan door met het verhoor, ik weet niet wat hij zei in ieder geval maar de..uh..de..uh..uh..het gevolg was dat we doorgingen met het verhoor.

Mr. Meijering: Maar wat voor opmerking heeft ie nou gemaakt dan?
La Serpe: Dat weet ik niet meer. In ieder geval een uh... vragend.
Mr. Meijering: Maar twijfelde hij sterk, of was het een...
La Serpe: Nee, ik zei al, u neemt deze verklaring als zijnde de waarheid, maar dit is de waarheid niet. Ik heb hem sterk aangezet. Hij maakte een opmerking en ik heb hier gezet... wat heb ik hier gezet? Dat het verhaal over Houtman niet klopte. Dat is aanzienlijk te sterk aangezet.

Mr. Meijering: Ja. Maar nou schrijft u op 29 maart, heeft u de rechtbank laten weten, en dat is onder punt 1: 'De CIE twijfelde sterk aan mijn directe betrokkenheid bij de liquidatie van Kees Houtman'.
La Serpe: Ja, sterk aangezet...geformuleerd.

Mr. Meijering: Dus dat was toen ook niet waar in die verklaring van 29 maart?
La Serpe: Nee, dat ziet u verkeerd. Dingen zijn niet waar of niet waar. In die verklaringen die ik in de rechtbank heb afgelegd, daar heb ik wel of niet geformuleerd, wel of niet gekleurd. Net zoals u.

Mr. Meijering: Nee maar, kijk, we kunnen wel weer allerlei...
La Serpe: Nee, maar u kunt mij blijven praten alsof ik een leugen verteld heb, ik..lieg..niet..onder ede. Punt.

Mr. Meijering: Ik lees het u nog een keertje voor. Ja, u mag het noemen zoals u wil hoor. U mag het formuleren noemen, dat mag allemaal, en blijft u het vooral ook zo vaak mogelijk doen als u dat wilt, maar, 'De CIE twijfelde 'sterk' aan mijn directe betrokkenheid bij de liquidatie van Kees Houtman'. Waar of niet waar?
La Serpe: Uh... daar heb ik zwaar aangezet, gekleurd en geformuleerd. Uh..de..uh..ut uh..als ik ut nu helemaal terughaal, de inhoud weet ik niet meer, maar de uh... rechercheur maakte een uh...uh... 'questionable remark'. Ik weet niet het Nederlandse uh...

Mr. Meijering: En dat is één keertje geweest?
La Serpe: Dat was één moment, ja.
Mr. Meijering: Ja, dan lees ik verder: 'In het kluisverhoor wilde Z036 'verschillende keren' ingrijpen en aan de orde stellen dat wat ik vertelde niet kón kloppen'.
La Serpe: Dat kan ik me niet meer herinneren.
Mr. Meijering: Waar of niet waar?
La Serpe: Dat kan ik me niet meer herinneren.
Mr. Meijering: Dat kan ik me niet meer herinneren. Ja?
La Serpe: Nee.
Mr. Meijering: Ja. Er staat nog iets: 'Maar werd door Henk terug gevloten'.
La Serpe: Nou, volgens mij slaat dat 'terug'op die uh... remark, die ik net zei.

Rechter: Meneer Meijering, kunt u precies zeggen uit welk document u nou citeert?
Mr. Meijering: Oh sorry, dat is het document van 29 maart 2012. Ehm, dat begint ook met 'Geachte rechtbank', het is een heel groot stuk met die bijlage. Weet u het nog?
Rechter: Ja dat weet ik zeker nog, maar heeft u ook een documentnummer en een proces-verbaal? Dan weten we in ieder geval zeker waar u het over heeft.
Mr. Meijering: Ja sorry, dat ga ik er even bij zoeken, want wij hebben het hier los. Maar mag ik nog even mijn puntje afmaken? Ja sorry, hij zit ook achter het PV.
Rechter: Nee maar meneer Meijering, ik zie het ook aan het einde van het manuscript van pagina 235.
Mr. Meijering: Ja, die wilde ik eigenlijk nog een beetje stilhouden, maar eh...
Rechter: Nou, dan is-ie bij deze verklapt, aangezien we graag de dingen zien aankomen...
Mr. Meijering: Ehm... Ik ga er nog even op door: 'Ik werd door Henk terug gevloten. Ook in het gesprek tijdens de lunch tussen Z036 en mij en Henk geloofde Z036 niet dat ik direct betrokken was bij de liquidatie van Kees Houtman'. Waar of niet waar?
La Serpe: (zucht) Meneer Meijering, ik heb mijn antwoord net al gegeven. Ik wil er nog wel bijzeggen, ik heb mijn verklaring als verdachte afgelegd en als getuige heb ik altijd naar waarheid verklaard.

Mr. Meijering: Ja, maar u zit hier nu als getuige en...
Rechter: Even een puntje van orde, want we zaten eigenlijk in de vragenronde van meneer Janssen. U zou maar een vraagje stellen en nu wordt het een hele vragenronde.
Mr. Janssen: Oh nee hoor, maar anders ga ik hierna. Ik weet niet hoelang meneer Meijering nodig heeft voor dit thema?
Mr. Meijering: Nou, dit is het laatste stukje wat ik nog één keer aan meneer wil vragen en ik zou graag willen dat meneer die vraag beantwoord. Want meneer is hier nu als getuige. En dan lees ik het nog één keer voor: Ook in het gesprek tijdens de lunch tussen Z036 en mij en Henk geloofde Z036 niet dat ik direct betrokken was bij de liquidatie van Kees Houtman'. Dus 'tijdens' de lunch. Ik vraag aan u, is dit waar of is dit niet waar?
La Serpe: Sorry? Ik was even met mijn advocaat aan het praten maar uh..uh.u nog een keer?
Mr. Meijering: Ook in het gesprek tijdens de lunch tussen Z036 en mij en Henk geloofde Z036 niet dat ik direct betrokken was bij de liquidatie van Kees Houtman' Waar of niet waar?
La Serpe: Zwaar aangezet.
Mr. Meijering: Is er tijdens de lunch gesproken door Z036, ja of nee?
La Serpe: Uh...uh...wij hebben zeker gesproken. Ja.
Mr. Meijering: Nou ik neem het straks wel weer op, want ik kom nu teveel in het vaarwater van mijn collega. Ik kom later bij u terug, meneer La Serpe.
La Serpe: U uh... dat staat u vrij.......Hoeeeeeeewhhhhhhh !! (treiterig toontje)

(....)

Hierna stelde Mr. Sander Janssen enkele vragen:
Mr. Janssen: U zegt, ik heb deze stukken geschreven bedoeld als mijn strafrechtelijke verdediging die ik gebruikt zou hebben als ik de deal zou kwijtraken. Om te voorkomen dat ik 16 jaar zou krijgen.
La Serpe: Mogelijk zou gebruiken.

Mr. Janssen: Ja. En u heeft daar ook overleg over gehad en in dat kader die stukken ook voorbereid.
La Serpe: Ik heb die stukken voorbereid en heb overleg gevoerd uh uh, in de veronderstelling dat het OM de deal op zou kunnen zeggen.

Mr. Janssen: Ik begreep ook als ik u goed begreep maandag, dat u dat ook gerechtvaardigd vond als de deal opgezegd zou worden, omdat u dan immers nog maar... of maar... dat u verdachte bent en dat u dit dan naar voren zou moeten kunnen brengen zoals dat hier is opgeschreven.
La Serpe: In theorie is het zo dat een verdachte natuurlijk alles mag wat hij vind eh... de wijze waarop hij zich mag verdedigen zonder daar op enige andere manier verantwoording af te leggen in geval men vragen zou stellen met betrekking tot die verklaring. Alleen, waarom ik dat gezegd heb, is om de volgende reden. Voor mij is het één traject. Punt! Ik geen veiligheid, jullie geen verklaringen. Dat is een hele simpele manier, maar uiteindelijk komt het daar op neer. En that's it.

Mr. Janssen: Ja, dat heeft u meerdere keren gezegd, maar ik moet zeggen door het lezen van dat manuscript van u, waarin u uitvoerig ingaat, nou ja, hoe aardig u de CIEers vond en hoe aardig u meneer De Haas eigenlijk vond in het begin. Dat hij zijn nek voor u had uitgestoken en dat u hem wilde bedanken, etc. etc., dat eigenlijk moeilijk te rijmen valt met dit document waarin u hen feitelijk gebruikt en ernstig beschadigd om uw verklaring neer te leggen.
La Serpe: Dat klopt, dat heeft twee redenen. 1: Meneer de Haas is uiteraard met vele gezichten betrokken geweest bij mijn zaak. Hij is als CIE officier, maar ook als regiseur zeg maar van de deal hè, uiteindelijk is ie betrokken geweest. Maar daarna als TGB-onderhandelaar. Ik weet niet of je dat zo kunt zeggen, maar als katalysator tussen Verwiel en mij is ie aan de slag gegaan. En later is ie hoofd juridische zaken Procureurs-generaal en de documenten komen dan ook via hem, hij is op vele manieren betrokken geweest en niet altijd even vriendelijk als in het begin. En daar komt bij, ik dacht op het moment dat als ik geen deal heb, ik geen veiligheid heb, jullie geen verklaringen. En dat betekent in mijn ogen dat een heel belangrijk aspect van de verdediging zou moeten zijn, en dat zou dan door uw partij allemaal opgepakt moeten worden, is de bron besmetten. En dat is Sander de Haas. En de CIE. Sneu voor die jongens, maar ik ga geen 16 jaar voor die jongens zitten, hoe fijne snuiters het ook zijn.

Mr. Janssen: Dat klinkt tamelijk rücksichtlos, om maar een mooie Duitse uitdrukking te gebruiken.
La Serpe: Met alle respect, het alternatief was dat ik 16 jaar moest zitten. Dat vind ik nogal rücktsichtlos van het OM. Daar ga ik geen discussie over voeren, want ik ga geen 16 jaar zitten. In mijn gedachte.
Janssen: Ja... Nee uw overwegingen zijn glashelder.

(....)

Rechter: Is er nog iemand die een vraag heeft?

Mr. Lauwaars: Ja, ik heb nog wel een vraag. Ik heb dat wel vaker, meneer La Serpe, ik heb het allemaal zo gehoord en dan blijf je toch met bepaalde dingen. Ehm... ik wou u vragen, een beetje ingewikkelde vraag. Deze stukken die zijn zeg maar, ja, deze stukken, de bijlage I met name heb ik het over, met alles wat erbij hoort.
La Serpe: Dat zijn de verklaringen?
Mr. Lauwaars: Die verklaringen, ja... ja, dat Holleeder-stuk. Als je nou druk... als ik daar nou over nadenk en ik hoor dat de hele dag zo... als je nou druk op de TGB wilt zetten, in dit geval op mevrouw Verwiel, kan ik me niet voorstellen dat je dat zo uitgebreid en overtuigend moet doen en daar op schrift over fantaseren, of dat een enkele mededeling via uw advocaat tegen mevrouw Verwiel, zo zie ik het dan maar voor me heel plastisch, en dat je de boel onderuit gaat halen door het allemaal te ontkennen wat u hebt gezegd op de zittingen en enzovoort, enzovoort. Dat zou op zich al voldoende zijn. Waar... Of het waar is of niet, wou ik er nog bij zeggen. Dat doet er niet toe, want het feit dat het in de openbaarheid zou kúnnen komen, dat u zegt ik herroep alles wat ik in vijf jaar gezegd heb, of essentiële gedeeltes, daar zou het openbaar ministerie behoorlijk van schrikken. Dus waarom deze uitgebreide, zo overtuigend mogelijk, dat 'gulzige' was mij ook opgevallen, de gulzige blik van meneer De Haas, meneer Meijering heeft ze ook genoemd al die dingen, waarom zo ingekleurd dat het overtuigend zou moeten zijn? Waarom zou het overtuigend moeten zijn en waarom zou een enkele mededeling dat u de kont tegen de krib gooit en alles gaat ontkennen niet genoeg druk opgeleverd hebben? Dat is de vraag.
La Serpe: In de afgelopen jaren, alleen hier in de rechtbank heb ik dat al een keer of tien gedaan. Dus dat was niet echt verrassend meer naar die kant toe. Ik heb dit bedacht, omdat ik mijns inzien eigenlijk maar twee middelen had, één was het proces natuurlijk, en het tweede was de opnames. Ik heb alleen gerealiseerd als ik de opnames openbaar maak... uh... de opnames waren uh.. uh.. een uh.. onderhandelingsmiddel, maar niet eentje, en dat heeft het TGB heel goed gerealiseerd, maar niet eentje wat ik ongedaan kon maken. Dus ik had er eigenlijk maar heel beperkt iets aan. Ze wilden ze heel graag hebben, maar ik kon er verder niet zo heel veel mee. Dus het enige wat voor mij overbleef, waar ik gewicht mee in de schaal kon leggen, was dit proces. Ik heb al een keer of tien gezegd in de rechtbank, ik stop met getuigen, ik ben al een keer of tien gestopt met getuigen en dat heeft vele malen tot een gesprek geleidt. Alleen de laatste tien maanden, twaalf, ik denk een jaar bijna, is dat niet meer het geval geweest. Terwijl ik wel in de rechtbank uh... nog effecten heb gecreëerd, zeg maar. Dus uh... ja, de strijd is veel harder geworden en uh... de tactische middelen steeds ingewikkelder.
Mr. Lauwaars: Ok.
La Serpe: Ik weet niet wat ik allemaal moet zeggen.
Mr. Lauwaars: Dank u wel.
Rechter: Ik kijk nog even rond.
La Serpe: Daar komt nog een vraag van die kant hoor, let op.
Rechter: Ik kijk naar het openbaar ministerie of er nog dringende behoefte is om eh...
Mr. Betty Wind: Ik zit hier goed en we zijn er eigenlijk even stil van dat eh... de vragen op zijn. Dit hadden we iets anders ingeschat.

(....)

De rechters willen zo spoedig mogelijk verder met de repliek van het openbaar ministerie, echter de officieren van justitie hebben naar eigen zeggen nog wel extra tijd nodig om deze laatste informatie te verwerken.

Na een discussie waarin het OM het zwaar te verduren kreeg van de advocaten, maar ook van de rechters omdat de officieren bleven bij het standpunt dat men niet meteen op maandag 4 oktober, maar pas de 9e, verder kunnen met de repliek. Het OM zei dat dat niet zou gaan lukken. Dit stuitte dus op veel onbegrip en irritatie bij de verdediging en de rechtbank.

Rechtbankvoorzitter Mr. Lauwaars gaf Mr. Betty Wind zelfs nog een uitbrander(tje) toen ze na enkele suggesties van de kant van de advocaten opmerkte: Ontzettend interessant hoe iedereen doende is onze agenda in de delen...

Mr. Lauwaars: Nee, nee, sorry dat ik het zeg, het is niet uw agenda. Het is de agenda van dit langlopende proces waarvan iedereen ongelovelijk goed op de hoogte is dat het nou eens een keer afgerond moet worden! Dat is u wel bekend, het gaat niet alleen over uw agenda, het gaat over de agenda van alle mensen hier.

Uiteindelijk is het rooster na een kort beraad geworden:

Repliek: Oktober: 9 + 11 + 16 + 18 (uitloopdag)
Dupliek: Oktober 29 + november: 1 + 2 + 8 + 9 + 12 (uitloopdag)

Op 9 oktober komt voor de repliek Mr. Van de Woude, de advocaat van Maria Houtman nog met een laatste woord.

Bondtehond