In het statige kantoorpand van Kuijpers & Van der Biezen Advocaten aan de Havensingel in Den Bosch huisvest een ander kantoor, dat van Poppelaars & de Jongh - Forensic Consultancy, een forensisch adviesbureau. Bondtehond van Crimesite wordt verwacht: Ondanks de politiebewaking voor de deur, na recente bedreigingen richting advocaat Arthur van der Biezen, kan ik ongehinderd aanbellen. In de hal van het modern ingerichte kantoor neem ik plaats, krijg een kopje koffie en kondigt een aardige blonde dame mijn bezoek aan. De twee jonge Forensische onderzoekers waarmee ik een afspraak heb, dalen de grote centraal gelegen trap af en stellen zich aan mij voor. In een van de kantoren nemen we plaats. Het wordt een ongedwongen gesprek. Ruben Poppelaars en Ineke de Jongh zijn spontaan, en vertellen hoe zij betrokken raakten bij dossiers waarbij met sucses theorieën werden onderbouwd met DNA-onderzoek. We kennen allemaal het verhaal met de beruchte Raymond P., eerder verdachte van de liquidatie op Victor 't Hooft in Den Haag. Mr. Jan Hein Kuijpers wist de DNA-theorie van het OM onderuit te halen met een geheel andere theorie. Raymond P. werd vrijgesproken. Forensic Consultancy stond aan de wieg van deze uitspraak.


Ruben Poppelaars en Ineke de Jongh van Forensic Consultancy

Ruben Poppelaars benadrukt allereerst dat Forensic Consultancy een zelfstandig opererende onderneming is. 'Tijdens onze studie- en stageperiode kwamen we tot de ontdekking dat er eigenlijk te weinig kennis was bij de advocatuur over forensisch technisch onderzoek. Om de waarheidsvinding te ondersteunen is het belangrijk dat beide partijen kennis van zaken hebben. Daar willen wij de advocatuur in ondersteunen. We zijn daarom dit adviesbureau begonnen. Toen wij het hier op kantoor over hadden met Jan Hein Kuijpers en Arthur van der Biezen vonden zij het een goed plan en boden ons de mogelijkheid hier kantoor te houden. We zitten zo dicht bij 'het vuur'. Zo komen wij ook eerder in contact met andere advocaten en zullen wij eerder ingeschakeld worden bij strafzaken.'
Ineke de Jongh vult aan: 'We doen de studie Forensisch Onderzoek. Dit is een vrij nieuwe studierichting. We worden eigenlijk opgeleidt tot forensisch rechercheur of onderzoeker bij het NFI. We leren hoe we onderzoek op een plaats delict doen. Hoe sporen veiliggesteld moeten worden en hoe dit verder onderzocht wordt. Via docenten werden we erop geattendeerd dat er ook carrièremogelijkheden bij de advocatuur lagen.'
Hoe kwamen jullie hier eigenlijk terecht? Ruben gaat verder: 'Al zoekende naar een stageplaats kwam ik bij Kuijpers & van der Biezen terecht. Deze waren eigenlijk meteen enthousiast en hadden ook genoeg strafzaken in behandeling waarbij forensisch onderzoek wordt uitgevoerd.'
En jij Ineke? Ineke: 'Ik werkte voor Mr. Gert Jan Mooren in Goirle en heb veel strafzaken meegemaakt en heb onderzoek gedaan naar de waarde die gehecht werd aan de verklaringen van verdachten en het aangetroffen forensisch bewijs. Wij zitten bij elkaar op de opleiding. Ik ben via Ruben ook bij Kuijpers & van der Biezen terecht gekomen.
Jullie hebben dus duidelijk gekozen voor de advocatuur? Ruben: 'We bekijken de zaak van een andere kant, en werken echt alleen vanuit de advocatuur, dus niet vanuit de kant van het OM, om zo een breed mogelijke visie te creëren en te waarborgen. Vrijwel alle onderzoek wordt gedaan in opdracht van het OM. Wij zijn van mening dat het forensisch onderzoek soms gestuurd wordt door het OM. Het is dus van belang dat advocaten goed inzicht hebben in het forensische onderzoek dat gedaan is. Ons bedrijf draagt hier aan bij.
Jullie zijn dus een bedrijf? 'We zijn een eigen bedrijf. 'Part of the deal' is dat we veel zaken van Kuijpers en van der Biezen doen. We zijn ongeveer een maand of 6 bezig. Vooralsnog zijn we de enige in Nederland met dit concept. We vielen met onze neus in de boter door meteen aan de zaak met Victor 't Hooft te kunnen meewerken. De toekomst zal uitwijzen hoe het zich verder ontwikkeld. We denken dat we een gat in de markt opvullen. En hebben er vertrouwen in dat dit een groeiende bedrijstak kan zijn.'

Vertel eens, hoe ging dit in z'n werk?
'Jan Hein Kuijpers kwam naar me toe ivm Raymond P. Zijn cliënt had bepaalde theorieën. We probeerden dat te onderbouwen. Je kijkt eerst naar het verhaal. Daar ga je punten uithalen. Je hebt een scenario. Dan ga je kijken naar het sporenbeeld wat aangetroffen is. Dan kijken we of het is te onderbouwen en of er alternatieve scenario's mogelijk zijn. We beoordelen ook het onderzoek. Of er via de normen is gewerkt. Aan de hand van foto's bekijken we of sporen onderzocht zijn. Er moet een selectie gemaakt worden. Anders zou het NFI gek worden. De moeilijke onderzoeken worden bij het NFI onderzocht.'
Waar komt dit op neer? 'Alle processen-verbaal en deskundigenrapporten analyseren we. We kijken of er fouten zijn gemaakt en of bepaalde onderzoeksresultaten geïnterpreteerd kunnen worden in het voordeel van de verdediging. We controleren ook pleitnota's of dat goed onderbouwd is op forensisch technisch gebied, niet op juridisch gebied. We kijken of er verschillende interpretaties mogelijk zijn. Een advocaat kan dat bij ons laten controleren. Het gaat met name om de fase voor een advocaat zijn pleitnota opstelt. Wij spelen daarin een adviserende rol.'
Kun je een voorbeeld geven? 'Er is een DNA-profiel gevonden. Dat komt overeen met de DNA-kenmerken van de verdachte. De kans dat een willekeurig persoon dezelfde kenmerken heeft is kleiner dan 1 op een miljard. We zagen een advocaat in zijn pleitnota schrijven dat aangezien er 6 miljard mensen op aarde zijn er 5 mensen op aarde zijn die hetzelfde profiel hebben, dus de kans van 1 op 6 is dat iemand anders dezelfde DNA-kenmerken heeft. Dat is een foute interpretatie. De 'defense fallacy', 1 op 1 miljard met 1 op 6 vergelijken gaat natuurlijk niet op. Als advocaat maak je je volstrekt ongeloofwaardig als je met zo'n vergelijking komt.'
Jullie controleren dossiers, las ik op de website van Forensic Consultancy. Kun je daar wat over vertellen? 'Het gebeurt vaker dat punten blijven liggen dan dat ze verkeerd uitgewerkt zijn. Het is van belang dat alle punten meegenomen worden. Het is dus van belang dat we het dossier goed kennen. We krijgen dus een dossier. We nemen dat door en kijken hoe we resultaten van onderzochte sporen kunnen interpreteren. En kijken of er fouten zijn gemaakt in het technisch onderzoek en of er nog onderzoeken mogelijk zijn die van belang kunnen zijn voor de verdediging.'
Zit daarbij nog verschil in tijdsduur? 'Jawel, een moordzaak bijvoorbeeld neemt meestal langere tijd in beslag dan een verkrachting.'

Hebben jullie het al druk? 'Het begint aardig druk te worden. We hebben constant wat te doen. Op dit moment werken we met Arthur van der Biezen aan de zaak 'Marga Langendoen', ook wel bekend als de Udense kofferbakzaak. De doodsoorzaak is in deze zaak nog onbekend. We zijn, Arthur van der Biezen en ik, vorige week voor deze zaak naar 'de Bodyfarm' geweest in Amerika. Daar hebben we de onderzoekers een interpretatie laten doen wat er gebeurd zou kunnen zijn. Dit bleek uiterst nuttig, aangezien hun interpretatie anders was dan de onderzoeken op het NFI. Dit kan van doorslaggevend belang zijn. Ik kan inhoudelijk nog niet op resultaten ingaan, aangezien deze zaak nog in hoger beroep is.'

Heb je er veel van opgestoken? Ja. We hebben met onze neus er bovenop gestaan hoe lichamen in ontbinding werden onderzocht, Dit soort onderzoek is in Europa theoretisch onderbouwd, echter er wordt vaak niet uitgebreidt praktisch onderzoek naar gedaan. Daarom is de Bodyfarm toch wel uniek te noemen.' Ik heb er veel geleerd.

Hoe was die ervaring om tussen lichamen in ontbinding te lopen?
'Het was een indrukwekkende, bijzondere ervaring. Ethisch gezien wordt dit niet geaccepteerd in Europa, maar het zou wel van belang kunnen zijn, gezien de andere milieu-omstandigheden. Ik bedoel, andere insecten, themperatuur en bodemgesteldheid. Het is daarom zeer wel mogelijk dat ook in Europa ooit een Bodyfarm opgericht zal worden.'
Wellicht ook een gat in de markt? 'Haha, inderdaad ja. Er zijn steeds meer forensische opsporingstechnieken voorhanden gekomen de laatste jaren. Om zo'n compleet mogelijk beeld en de beste ondezoeksresultaten te verkrijgen, is het van belang onderzoeken ook onder Europese milieu-omstandigheden uit te kunnen voeren. Maar wat ik al zei, ethisch gezien zijn ze hier in Europa nog niet helemaal klaar voor.'
Wat voor verschil viel je daar nog meer op, tot slot? 'In Amerika gebruikt men over het algemeen toch wat zwaardere kaliber wapens. Wat me bv opviel was dat medewerkers van de Bodyfarm voornamelijk spraken over 'Shotguns', wat in Europa veel minder voorkomt. Dit heeft te maken met het feit dat de wapenwetgeving toch verschillend is met Europa.

We zullen ongetwijfeld nog veel van Ruben Poppelaars en Ineke de Jongh horen. Wij van Crimesite houden Forensic Consultancy dan ook zeker in de gaten. Neemt u vooral ook eens een kijkje op de website van Forensic Consultancy.

Bekijk ook de video's op deze site over The Bodyfarm
Onderzoeksgebieden binnen de forensische wetenschap

Justitie-site: DNA - sporen

Door Bondtehond - Team Crimesite

De Telegraaf komt vandaag met een paginagroot artikel over The Bodyfarm:
'Laboratorium van de Dood' 
Daarin komt ook Advocaat Arthur van der Biezen aan het woord over de 'zaak Marga Langendoen'.

Artikel in De Telegraaf: